در این مطلب قصد داریم ۱۰ مورد از برترین مدل های هوش مصنوعی را معرفی کنیم؛ مدلهای هوش مصنوعی سودمند و کاربردی که میتوانند فرایندهای مختلف را به راحتترین شکل ممکن انجام دهند.
چت بات و مدل هوش مصنوعی هر دو از تکنولوژی هوش مصنوعی استفاده میکنند، اما تفاوت اصلی آنها در کاربردها و عملکرد آنها است. چت بات یک نوع مدل هوش مصنوعی محسوب میشود که طراحی شده تا بتواند با انسانها در مکالمههای متنی یا صوتی تعامل کند. این نوع از هوش مصنوعی معمولاً برای پاسخگویی به سوالات، ارائه اطلاعات و راهنمایی و همچنین حل مشکلات استفاده میشود. از طرف دیگر، مدل هوش مصنوعی به صورت کلی به هر نوع سیستم یا برنامهای اطلاق میشود که قابلیت یادگیری و پردازش دادهها را دارد. به عنوان مثال، یک مدل هوش مصنوعی میتواند برای تشخیص الگوها در دادهها، پیشبینی رویدادها یا بهینهسازی فرآیندها استفاده شود. به طور خلاصه، چت بات یک نوع خاص از مدل هوش مصنوعی به حساب میآید که برای تعامل با انسانها طراحی شده است.
در دنیای فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی، هر روز ابزارهای جدیدی برای کمک به انسانها در انجام وظایف مختلف به وجود میآیند. یکی از این ابزارها ChatGPT به شمار میرود که توانایی برقراری گفتگوهای طبیعی و هوش مصنوعی پیشرفته را داراست. با این حال ChatGPT تنها یکی از ابزارهای هوش مصنوعی محسوب میشود. در این مقاله، به معرفی برترین مدلهای هوش مصنوعی خواهیم پرداخت که هر کدام از آنها ویژگیها و کاربردهای منحصر به فردی دارند.
(لیست پیش رو فاقد رتبهبندی است و موارد موجود در این مقاله صرفا معرفی شدهاند.)
۱. هوش مصنوعی GPT-3.5
GPT-3.5 یکی از برترین مدلهای هوش مصنوعی و پیشرفتهترین مدلهای یادگیری عمیق به حساب میآید که توسط شرکت OpenAI توسعه یافته است. این مدل با استفاده از شبکههای عصبی مصنوعی و ۱۷۵ میلیارد پارامتر آموزش دیده و توانایی تولید متن، پاسخ به سوالات، ترجمه متن و حل مسائل ریاضی را داراست. GPT-3.5 با توجه به قدرت پردازش و یادگیری عمیق خود، به عنوان یکی از بهترین مدلهای زبان طبیعی شناخته میشود.
این مدل به طور گسترده در زمینههای مختلفی مانند تحقیقات علمی، تولید محتوا، تحلیل داده و هوش مصنوعی استفاده میشود. از جمله کاربردهای GPT-3.5 میتوان به ساخت متنوعسازی محتوا، ارتقاء تجربه کاربران در وبسایتها و اپلیکیشنها، تولید خودکار محتوا و پاسخگویی به سوالات کاربران اشاره کرد. با این حال، برخی از کارشناسان و نقادان حوزهی فناوری، نگرانیهایی درباره استفاده گسترده از این مدل از جمله نگرانیهای مربوط به امنیت دادهها و تأثیرات اجتماعی و فرهنگی دارند. همچنین، بحثهای زیادی درباره اخلاق در استفاده از چنین تکنولوژیهای پیشرفته وجود دارد.
در کل GPT-3.5 یکی از بهترین و پرقدرتترین مدلهای زبان طبیعی تلقی می شود که تاثیرات گستردهای در صنایع مختلف دارد و باعث پیشرفت فناوری و هوش مصنوعی میشود. با این حال، نگرانیهایی نیز درباره استفاده از آن وجود دارد که نیازمند بررسی دقیقتر و کنترل مناسب است. در حال حاضر این ورژن از هوش مصنوعی توسط ChatGPT و در اکانتهای پرمیوم از GPT-4 بهرهبرداری میشود.
۲. هوش مصنوعی BERT
هوش مصنوعی یکی از حوزههای پر رشد و توسعه در علوم کامپیوتر دانسته میشود که به واسطه پیشرفتهای چشمگیر در سالهای اخیر، توجه بسیاری از محققان و صنایع مختلف را به خود جلب کرده است. یکی از مفاهیم مهم در حوزه هوش مصنوعی، مدلهای زبانی ترنسفورمر مانند BERT به شمار میرود. BERT یک مدل زبانی پیشرفته در حوزه یادگیری عمیق تلقی میشود که توسط شرکت گوگل توسعه داده شده است. این مدل با استفاده از شبکههای عصبی بازگشتی و ترنسفورمر، توانسته نتایج بسیار قابل توجهی را در زمینه پردازش زبان طبیعی و فهم متنهای زبان طبیعی به دست آورد.
Bert با داشتن برد بزرگ و توانایی درک مفاهیم و روابط میان کلمات، در بسیاری از وظایف مربوط به پردازش زبان طبیعی مانند ترجمه ماشینی، خلاصهسازی متن، پرسش و پاسخ و تشخیص انطباق متن، عملکردهای بسیار قابل توجهی دارد. استفاده از BERT در حوزه های مختلف از جمله تحلیل احساسات، تشخیص اصلاحات نوشتاری، تولید متن و سایر موارد باعث شده که این مدل یکی از پرکاربردترین و پرقدرتترین مدلها در حوزه پردازش زبان طبیعی باشد.
۳. هوش مصنوعی Transformer
هوش مصنوعی Transformer یکی از مدلهای پرکاربرد در حوزه یادگیری عمیق تلقی میشود که توسط شرکت گوگل توسعه یافته است. این مدل ابتدا در سال ۲۰۱۷ معرفی شد و به دلیل قدرت بالا در پردازش زبان طبیعی و ترجمه ماشینی، به یکی از محبوبترین مدلهای هوش مصنوعی تبدیل گردید. این هوش مصنوعی از معماری attention-based برای پردازش دادههای sequence-based استفاده میکند. این مدل قادر است اطلاعات مهم در یک دنباله را شناسایی کرده و با توجه به آنها، وظایف مختلفی از جمله ترجمه و تولید متن را انجام دهد.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد Transformer، قابلیت parallelization بالای آن است که به این معناست که این مدل میتواند به صورت همزمان بسیاری از عملیاتها را انجام داده و این امر باعث افزایش سرعت و کارایی آن میشود. با توجه به قابلیتهای بسیاری که در اختیار هوش مصنوعی Transformer قرار دارد، استفاده از این مدل در بسیاری از حوزهها از جمله ترجمه ماشینی، پردازش زبان طبیعی، تولید متن و حتی تولید تصویر بسیار مفید واقع خواهد شد. همچنین، این مدل به عنوان یک ابزار قدرتمند برای تحقیقات در حوزه هوش مصنوعی و یادگیری عمیق نیز شناخته میشود.
۴. هوش مصنوعی GPT-2
GPT-2 نیز یکی از مدلهای پرقدرت هوش مصنوعی به شمار میرود که توسط شرکت معروف OpenAI توسعه یافته است. این مدل با استفاده از شبکههای عصبی و یادگیری عمیق، قادر به تولید متون و محتواهای زبانطبیعی است. این هوش مصنوعی توانایی تولید متونی را دارد که به نظر میرسد مانند متون نوشته شده توسط انسانها باشند. این مدل با تجمع دادههای بزرگ و آموزش مداوم، قادر به تولید پاسخها و متونی با ساختار منطقی و معقول است. GPT-2 به دلیل توانایی بالای خود در تولید متون، در حوزههای مختلفی از جمله تولید محتوا، پردازش زبان طبیعی و ارتباطات انسان و کامپیوتر استفاده میشود.
با توجه به قابلیتهای بسیار GPT-2، استفاده از این فناوری در زمینههای مختلف از جمله تحقیقات علمی، خدمات مشتریان، تولید محتوا و حتی در حوزه هوش مصنوعی به معنای تحقق بخشیدن به اهداف بلندمدت دانسته میشود. به طور کلی، GPT-2 را میتوان یکی از بهترین نمونههای هوش مصنوعی دانست که قادر به تولید محتوا و پاسخهای منطقی و مناسب است. با این تفاسیر، به دلیل روی کار آمدن نسخههای جدیدتر GPT (نسخه ۳.۵ برای حسابهای کاربری رایگان و نسخه ۴ برای حسابهای پولی)، از نسخهی GPT-2 دیگر استفاده نمیشود.
۵. هوش مصنوعی XLNet
XLNet یکی از جدیدترین مدلهای زبانی در حوزه یادگیری عمیق و هوش مصنوعی تلقی میشود که توسط شرکت گوگل توسعه داده شده است. این مدل بر پایه شبکههای عصبی بازگشتی (RNN) و شبکههای عصبی پیچشی (CNN) ساخته شده و از روشهای پیشرفته یادگیری ماشین برای تولید پاسخهای دقیق و منطقی استفاده میکند. XLNet از یادگیری خود نظارتی و توجه چند سر (Masked Multi-Head Attention) بهره میبرد که این امر باعث بهبود عملکرد و دقت مدل در تولید پاسخهای زبانی میشود. این مدل قادر است
با توجه به متن ورودی، پاسخهای منطقی و معقولی تولید کرده و درک عمیقتری از ساختار جملات و مفاهیم زبانی داشته باشد. استفاده از XLNet در حوزه هوش مصنوعی، به محققان و توسعه دهندگان این امکان را میدهد تا بهبودهای چشمگیری در زمینه پردازش زبان طبیعی و تولید متون هوشمند داشته باشند. همچنین، این مدل قابلیت اعمال در حوزههای مختلفی از جمله ترجمه ماشینی، تحلیل احساسات، خلاصهسازی متون و … را دارا است. با پیشرفت روزافزون فناوری هوش مصنوعی، استفاده از مدلهایی مثل XLNet به عنوان یک ابزار قدرتمند در حوزه یادگیری عمیق و پردازش زبان طبیعی، به دلیل دقت بالا و قابلیتهای گستردهای که ارائه میدهند، بسیار حائز اهمیت شده است.
۶. هوش مصنوعی T5
هوش مصنوعی T5 یکی از مدلهای پرقدرت و پیشرفته در زمینه یادگیری عمیق و پردازش زبان طبیعی است. این مدل توسط شرکت گوگل توسعه و منتشر شده و از تکنولوژیهای برتر در زمینه هوش مصنوعی به شمار میرود. این هوش مصنوعی به عنوان یک مدل چند منظوره شناخته میشود که قادر به انجام وظایف گوناگون در زمینه پردازش زبان است. این مدل میتواند متون را ترجمه کرده، سوالات را پاسخ دهد، خلاصهای از یک متن را تولید کند و حتی این قابلیت را دارد تا دادههای یک جدول را تحلیل کند.
استفاده از هوش مصنوعی T5 در بسیاری از زمینهها از جمله ترجمه ماشینی، پردازش زبان طبیعی، تولید متون خلاصه شده و حتی در سیستمهای چتبات و سامانههای سوال و پاسخ بسیار مفید واقع میشود. این مدل با دقت بالا و قابلیت یادگیری عمیق، به عنوان یک ابزار بسیار قدرتمند در حوزه هوش مصنوعی شناخته میشود. به طور کلی، هوش مصنوعی T5 با امکانات گسترده و قابلیتهای منحصر به فرد خود، یکی از بهترین ابزارها برای پردازش زبان طبیعی و وظایف مختلف در حوزه هوش مصنوعی به شمار میآید.
۷. هوش مصنوعی RoBERTa
RoBERTa یک مدل پیشرفته در حوزه هوش مصنوعی محسوب میشود که به تازگی توسط فیسبوک معرفی شد. این مدل از معماری Transformer برای پردازش زبان طبیعی استفاده میکند و با استفاده از یادگیری ماشین بهبود یافته است. نام RoBERTa از عبارت “A Robustly Optimized BERT Pretraining Approach” گرفته شده و نشان دهنده بهبودهای اعمال شده روی مدل BERT است. این هوش مصنوعی با داشتن بیش از ۲۵۰ هزار واژه و ۳۵۰ میلیون پاراگراف، به یکی از بزرگترین مدلهای زبانی که توسط فیسبوک توسعه داده شده تبدیل گردید. این مدل از یک مجموعه داده بزرگ برای آموزش استفاده میکند و در فهم و تولید متون بهتر عمل میکند.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد RoBERTa، حذف جملات بدون معنی و تغییرات در روش آموزش دانسته میشود. این تغییرات باعث بهبود عملکرد و دقت مدل در وظایف مختلف مانند تشخیص احساسات، ترجمه ماشینی و پرسش و پاسخ میشود. این هوش مصنوعی همچنین قابلیت انجام وظایف چندمنظوره را دارد و میتواند در حوزههای گوناگونی از جمله پردازش زبان طبیعی، ترجمه، خلاصهسازی و تولید متن کاربرد داشته باشد. این مدل به دلیل قابلیتهای منحصر به فرد و دقت بالا، در حال حاضر یکی از محبوبترین مدلهای هوش مصنوعی در زمینه پردازش زبان طبیعی است. با توجه به قابلیتهای منحصر به فرد و کاربردهای گستردهای که RoBERTa دارد، مطمئناً این مدل میتواند بهبود چشمگیری در حوزه هوش مصنوعی و پردازش زبان طبیعی ایجاد کند. در آینده نزدیک احتمالا RoBERTa با پیشرفتهای جدید بتواند در حل مسائل پیچیدهتر و وظایف متنوعتر نقش مؤثرتری را ایفا کند.
۸. هوش مصنوعی DistilBERT
هوش مصنوعی DistilBERT یکی دیگر از مدلهای پردازش زبان طبیعی به شمار میرود که توسط شرکت Hugging Face توسعه داده شده است. این مدل از معماری BERT بهره میبرد و با هدف کاهش حجم وزن مدل و حفظ کارایی، توسعه پیدا میکند. DistilBERT با کاهش تعداد لایهها و اندازه وزنها، توانسته عملکرد مشابهی به BERT اما با حجم کمتر را ارائه دهد. این مدل برای وظایف مختلف در حوزه پردازش زبان طبیعی مورد استفاده قرار میگیرد؛ از جمله تشخیص احساسات، ترجمه ماشینی، پرسش و پاسخ و تولید متن. همچنین این مدل به دلیل سرعت بالا و حجم کم، برای وظایفی که نیاز به پردازش سریع دادههای زبانی دارند، بسیار مناسب دانسته میشود.
DistilBERT با استفاده از روشهای آموزش نظارتنشده، توانسته به خوبی نمایش برداری از دادههای زبانی را یاد بگیرد. این نمایش برداری قابلیت انتقال دانش به وظایف مختلف را دارد و به همین دلیل، DistilBERT یکی از مدلهای پرکاربرد در حوزه پردازش زبان طبیعی به حساب میآید. در نتیجه، هوش مصنوعی DistilBERT با کاهش حجم و حفظ کارایی، یک گزینه بسیار مناسب برای وظایف پردازش زبان طبیعی محسوب میشود و در صنعتهای مختلف از جمله فناوری اطلاعات، بهبود عملکرد سامانههای هوش مصنوعی را فراهم میکند.
۹. هوش مصنوعی GPT-Neo
هوش مصنوعی GPT-Neo یک مدل زبان طبیعی هیجان انگیز دیگری محسوب میشود که بر پایه شبکههای عصبی توسعه یافته است. این مدل بهطور خاص توسط شرکت OpenAI طراحی شده و از دادههای بزرگ جمعآوری شده برای آموزش استفاده میکند. GPT-Neo دارای ۲۷۸ میلیون پارامتر بوده و توانایی درک و تولید متون زبان طبیعی را دارد. این مدل هوش مصنوعی به دلیل توانایی بالای خود در تولید متون زبان طبیعی و درک مفاهیم، برای بسیاری از فعالیتهای مرتبط با پردازش زبان طبیعی مورد استفاده قرار میگیرد. از جمله کاربردهای GPT-Neo میتوان به ترجمه ماشینی، پاسخگویی به سوالات، تولید متون خلاقانه، تحلیل متن و ادراک احساسات اشاره کرد.